Op zoek naar de monnik in mijzelf

James Alison

James Alison is een katholieke systematisch theoloog, die vooral bekend is, doordat hij de zienswijze van de Frans-Amerikaanse antropoloog en menswetenschapper René Girard heeft uitgewerkt in een unieke, vernieuwende theologie van het Christendom. Girard legt in zijn werk de mechanismen bloot, die aan de basis liggen van de menselijke ontwikkeling en cultuurvorming. Belangrijke begrippen uit zijn theorie zijn mimesis en begeerte (nabootsing en imitatie van de verlangens [niet bedoeld als lust] van anderen) en zondebok (mensen vormen groepen door zich collectief af te zetten tegen iemand of tegen een groep). Alison maakt duidelijk dat de bijbel een onderstroom kent culminerend in de persoon van Jezus, die laat zien hoe dit zondebokmechanisme werkt en dat Gods Koninkrijk op andere leest is geschoeid. Jezus nam vrijwillig de plaats van het slachtoffer in en vergaf Zijn moordenaars. Hij is "Jesus the Forgiving Victim" (titel van Alisons geloofscursus voor volwassenen).

Geboren in Engeland groeide James Alison op als protestant. Aan het eind van zijn tienerjaren werd hij verliefd op een katholieke jongen. Dit is de aanzet geweest tot zijn overstap naar het katholicisme. Hij is gewijd tot priester. Een uitgebreide schets van zijn leven en van de ontwikkeling van zijn geloof en homoseksualiteit vind je op deze Amerikaanse LGBT-website. Alison publiceert en spreekt veel over thema's die hem na aan het hart liggen, zoals (de waarde van) eucharistie en geloof en homoseksualiteit. Hij is een theoloog die zeer precies en scherp analyseert en formuleert. De lezing die ik op deze website in vertaling aanbied, is hiervan een mooie illustratie. Maar er zijn meer bijdragen van zijn hand over de thema's homoseksualiteit en geloof en homoseksualiteit en de kerk. Op een website wordt alle materiaal van zijn hand en over hem dat on-line beschikbaar is, bijeen gebracht (in verschillende talen).

In 2004 gaf James Alison voor de Mount Saint Agnes Theologie Centre for Womesn, in Baltimore een lezing over hoofdstuk 1 van Paulus' brief aan de Romeinen. Dit hoofdstuk (en met name de verzen 26 en 27) wordt binnen de kerken altijd gebruikt om homoseksualiteit te veroordelen. James Alison komt tot een heel andere, overtuigende interpretatie dan de traditionele uitleg. Na zijn toestemming heb ik de lezing in het geheel vertaald in het Nederlands. Het was af en toe een lastige klus, omdat zijn taalgebruik in sommige passages nogal complex en academisch is. Toch is het gelukt en ik hoop dat ik hiermee christenen kan helpen die worstelen met hun homoseksualiteit, door hun een ander perspectief op deze veel aangehaalde tekst te bieden. De volledige tekst vind je op James Alisons eigen website.